Türkiye – Avrupa Birliği ilişkileri, son zamanların en tartışmalı konularından biri hâline geldi. Avrupa Birliği’ne ne bahasına olursa olsun katılmamız yolunda çizilen pembe tabloların, meselenin iç yüzünü açıklamakta yetersiz kaldığı görüşü gittikçe yayılıyor. AB’ne katılmamız hâlinde neleri kazanacağımız, buna karşılık neleri kaybedeceğimiz artık daha iyi anlaşılıyor.
Bu alanda yapılan ciddî ve tutarlı yayınlar arasında Suat İlhan’ın “Avrupa Birliği’ne Neden Hayır?”* adlı eseri dikkatleri çekiyor. Yazarın zengin deneyimi ve birikimi, okuyucuya güven verdiği için, eserde ileri sürdüğü görüşler de inandırıcı oluyor. Korgenerallikten emekli olan Suat İlhan, Harp Akademisi öğretmenliği, Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı, Sıkıyönetim ve Kolordu kumandanlığı görevlerinde bulunmuş eski bir asker. Ayrıca, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’nun kuruculuğunu ve dokuz yıl süreyle başkanlığını yaptığı için, Türk tarihi ve kültürü üzerinde de vukuf sahibi. Avrupa Birliği – Türkiye ilişkilerine jeopolitik ve jeostratejik açılardan bakarken yaptığı tespitlerde, asker ve kültür adamı vasıfları daha iyi görünüyor.
“Avrupa Birliği’ne Neden Hayır?” adlı eser, başlıca üç bölümden oluşuyor. Birinci bölümde jeopolitik yapı, ikinci bölümde Türkiye-AB ortak jeopolitiğini etkileyen konular, üçüncü bölümde ise jeopolitik düzeyde genel sorunlar ele alınıyor. Ayrıca, kitabın hemen başındaki giriş, Helsinki’de üye adaylığımız neden istendi, Avrupa ne kadar istiyor, oyalıyorlar mı? başlıklarıyla incelenen konular meselenin arka plânına ışık tutuyor. Eserin son bölümündeki eklerde de Avrupa Birliği ile ilgili bazı belgelere yer veriliyor.
Eserde Türkiye’nin ve Türk dünyasının jeopolitik durumu, bu durumda İkinci Dünya Savaşı ile soğuk savaş dönemlerinin bitişinden sonra meydana gelen değişimler, bu değişiklerin ortaya çıkardığı gelişmeler etraflıca ele alınıyor. Bu açıdan bakıldığında, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile bütünleşme dışındaki seçenekleri de belirtiliyor. Batı kültürü ile Türk kültürünün karşılaştırılması, kültürün AB entegrasyonundaki yeri; Doğu-Batı, Türk-Avrupa mücadelelerinin tarihî derinliği içinde izah ediliyor. Konunun sadece dış yüzünü görenlerin, bu açıklamalardan yararlanmasını gerekli buluyoruz.
Suat İlhan, doyurucu açıklamalardan sonra, konu hakkında kesin yargılar da ortaya koyuyor. Bu yargılar AB gerçeğine tek taraflı yaklaşanları uyarıcı niteliktedir. Meselâ: “Türkiye: AB’nin ihtiyaçlarına göre değil, özgün büyük kültürüne, tarihî gelişmemiz sonunda sahip olduğumuz bilince ve aydınlık geleceğimize uygun yolu izlemelidir. Bu yolun temel ilkesi AB ile entegrasyon değil, tam bağımsızlıktır. Atatürk tarafından ortaya konan bu ilke Türk Devrimi’nin ana unsurlarından birisidir.” hükmüne katılmayacak Türk milliyetçisi düşünülemez.
Suat İlhan, Türkiye’yi Gümrük Birliği’ne sokanların da, AB üye adaylığını TBMM’nin onayını almadan kabul edenlerin de yetkilerini aşarak Anayasayı ihlâl ettiklerini ileri sürüyor. Bu büyük tarihî sorumluluğun bir suç teşkil ettiğini iddia ediyor: “Ne olacak! ‘Anayasa bir defa delinse ne çıkar?’ zihniyetinin halefleri. Yanlış yorumlara dayanan açık hukuk ihlâlleri bir yığın hatanın kaynağını teşkil ediyor.”
İlhan Paşa’yı bu çalışmasından ve gayretinden dolayı kutlamamız gerekiyor. Ülkemizde Suat İlhan çapında düşünürlerin seslerini cesaretle yükseltmeleri, millî kimliğimizin titizlikle korunması açısından önem taşıyor.
*Ötüken Yayınları (Tel: 0212- 251 03 50) arasında çıkan “Avrupa Birliği’ne Neden Hayır?”, başlıca kitapçılarda satışa sunulmuş bulunuyor.
